Τι πρέπει να γνωρίζουμε για να προφυλαχθούμε σε περίπτωση Σεισμό !

Ο Πέτρος Καραφωτιάς, Δημοτικός Σύμβουλος Μοσχάτου Ταύρου και Εντεταλμένος Σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας,

ως  μέλος της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας Πανελλαδικά , Μέλος της Ομάδας Εκτάκτων Αναγκών και του Συντονιστικού Τοπικού Οργάνου,  Μοσχάτου Ταύρου, εκπαιδευμένος σε Φυσικές καταστροφές και Δασικές Πυρκαγιές, Πάροχος Πρώτων Βοηθειών και Τροχαίων Ατυχημάτων,  

μας ενημερώνει ένα προς ένα τα σημαντικότερα βήματα που πρέπει να ακολουθήσουμε και να έχουμε υπ’ όψιν μας,  μικροί και μεγάλοι για να προστατεύσουμε την ζωή μας και την ζωή των κατοικίδιων ζώων,  σε περίπτωση ενός σεισμού, κατά την διάρκεια του φαινομένου και μετά !

Οι σεισμοί κατατάσσονται στην  κατηγορία των φυσικών καταστροφών, όπως πολύ σωστά αναφέρεται στο Γενικό Σχέδιο της Πολιτικής Προστασίας με την ονομασία «Ξενοκράτης» (ΥΑ 1299/2003, ΦΕΚ 423/B ́/2003).   

                       

Οι σεισμοί μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την ανθρώπινη  ζωή, καθώς και την ασφάλεια των ζώων. Την ιδιωτική και δημόσια περιουσία  και να προκαλέσουν καταστροφές στην οικονομία και τις υποδομές της χώρας.

ΥΠΟΔΟΜΕΣ & ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

Στην κατηγορία αυτή εντάσσονται όλες γενικά οι κτιριακές εγκαταστάσεις ή τυχόν άλλης μορφής και κατασκευής. Οι εγκαταστάσεις αυτές θα πρέπει απαραίτητα να πληρούν τους όρους ασφάλειας. Οι διάφοροι φορείς Δημόσιοι, Ιδιωτικοί, ΔΕΚΟ, ΟΤΑ Α΄ & Β’ βαθμού,  Αθλητικοί χώροι πάσης μορφής και χρήσεως, Σχολεία όλων των βαθμίδων εκπαίδευσης, Εκπαιδευτικά ιδρύματα, Νοσοκομεία, Χώροι συνάθροισης κοινού, Χώροι διαχείρισης ΑμεΑ και γενικά χαριτολογώντας ας πούμε (αλλά είναι ουσιαστικό) ότι προεξέχει από την τήν Γη.

Πριν φτάσουμε στις κτιριακές υποδομές, καλό θα ήταν να αναφερθούμε σε ένα μείζων θέμα, που ποτέ δεν έχει θιχτεί. Η ΔΕΗ είναι υποχρεωμένη να επιβλέπει , να συντηρεί και να παρεμβαίνει στην άμεση  αποκατάσταση των φθαρμένων & επικίνδυνων κολόνων φωτισμού, διότι σε ένα επικείμενο σεισμό, αυτές καθίστανται επικίνδυνες από τυχόν διαρροή του ρεύματος, για την δημόσια ασφάλεια, η οποία  μπορεί να είναι απειλητική για την ζωή των ανθρώπων και ζώων, αλλά και για  πρόκληση πυρκαγιάς, καθώς οι καταστροφές θα επεκταθούν σε άλλο και διαφορετικό (σύνθετο) πλέον επίπεδο.

Οι κτιριακές εγκαταστάσεις θα πρέπει να διαθέτουν:                                                                                                             

α).   Πιστοποιητικό καταλληλότητας του κτιρίου από μηχανικό, σύμφωνα με τον νέο αντισεισμικό κώδικα.

Αυτό ισχύει για όλες τις προαναφερόμενες περιπτώσεις.    

β).   Έξοδο κινδύνου, σηματοδοτούμενη σε εμφανές σημείο του κτιρίου.

γ).   Η έξοδος κινδύνου να είναι ομαλώς προσβάσιμη  ως προς την έξοδο & χωρίς μαιάνδρους (ζιγκ-ζαγκ).

Οι δε πόρτες εξόδου κινδύνου θα πρέπει απαραίτητα να ανοίγουν προς τα έξω & να διαθέτουν μπάρα.

δ).   Να διαθέτουν σύστημα πυρόσβεσης & πυρανίχνευσης.

ε).   Να είναι εξοπλισμένοι με φαρμακείο για παροχή πρώτων βοηθειών.

στ).  Στους περισσότερους χώρους και κυρίως σε χώρους συνάθροισης κοινού , καθώς σε πολυκαταστήματα ,             

  Σούπερ Μάρκετ κλπ. Θα πρέπει απαραίτητα να υπάρχει εξωτερικός απινιδωτής.

ζ).  Οι ΟΤΑ Α’ & Β’ βαθμού θα πρέπει να έχουν μεριμνήσει για την πιστοποίηση χώρων καταυλισμού και καταφυγής σε πρώτη φάση και κατόπιν να έχουν προβεί σε όλα αυτά τα οποία αναφέρονται στις υποχρεώσεις των μέσω του σχεδίου << Ξενοκράτης >> τα οποία δεν είναι της παρούσης να τα αναφέρουμε, αλλά είναι γνωστά στους ΟΤΑ. Βεβαίως δεν εξαιρούνται και οι αθλητικοί χώροι από το όλο πρόγραμμα πρόληψης και ενημέρωσης.

Το προσωπικό όλων των προαναφερόμενων φορέων, θα πρέπει να είναι ενημερωμένο και εκπαιδευμένο για το τι πρέπει να κάνει σε περίπτωση σεισμού :

α).   Θα πρέπει να υπάρχει τουλάχιστον μια μικρή ομάδα εκπαιδευμένη στην παροχή πρώτων βοηθειών.   

β).   Άπαντες πρέπει να γνωρίζουν πώς να χειριστούν έναν ηλεκτρολογικό πίνακα, εν προκειμένω να προβούν σε

       διακοπή του ρεύματος. Από την εκπαίδευση τους και την παρέμβαση τους, ίσως κριθούν πολλές ζωές.

γ).   Πρέπει απαραίτητα όλοι να γνωρίζουν τα μέρη και τα συστήματα υδροληψίας, πόσιμου νερού.

δ).   Οι ανωτέρω φορείς θα πρέπει να έχουν ορίσει έναν επικεφαλής, ο οποίος θα προΐσταται σε αυτές τις περιπτώσεις

ε).  Όλοι ακολουθούν τις οδηγίες που δίδονται από τον επικεφαλής που προΐσταται εκείνη την στιγμή.

  ζ).  Κατά την έξοδο δεν χρησιμοποιούνται κλίμακες και ανελκυστήρες, διότι καθίστανται επικίνδυνη η χρήση των.

  η).  Απαραίτητα ο επικεφαλής θα πρέπει να φέρει σφυρίχτρα και φακό για το βράδυ.

  θ).  Οι ανωτέρω φορείς θα πρέπει να έχουν ενημερώσει όλο το ανθρώπινο δυναμικό, για τον χώρο συγκέντρωσης   εντός του κτιρίου και εκτός αυτού.

   ι).  Απαραίτητη η λήψη παρουσιών, μήπως κάποιος ενδεχομένως έχει παραμείνει εγκλωβισμένος εντός του κτιρίου.

Το θέμα είναι να έχουν δρομολογηθεί ως προς την υλοποίηση των ή εάν τηρούνται ως προς την εκπαίδευση ενημέρωση & διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού.  

ΤΙ  ΚΑΝΟΥΜΕ  ΠΡΙΝ & ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΕΝΑ ΣΕΙΣΜΟ

Οικογενειακός Σχεδιασμός - Ετοιμότητα

Αν είστε μέσα στο σπίτι και αισθανθείτε σεισμική δόνηση, διατηρείστε την ψυχραιμία σας.                                             

α).   Μπορείτε να μπείτε κάτω από ένα γραφείο ή ένα γερό τραπέζι.

β).   Στεκόμαστε μακριά από παράθυρα & βιβλιοθήκες.

Μεγάλους καθρέπτες & βαριά αντικείμενα που είναι ψηλά. Δεν έχουμε αντικείμενα που κρέμονται πάνω από το κεφαλάρι του κρεβατιού και το κρεβάτι.

γ).   Παραμένουμε στο σημείο μέχρι να τελειώσει η δόνηση και εφόσον θεωρήσουμε ότι είμαστε ασφαλείς, τότε  εξερχόμαστε από την οικία μας.

δ).   Σε περίπτωση που στο χώρο μας δεν υπάρχουν έπιπλα προς κάλυψη, τότε καθόμαστε στο κέντρο του δωματίου γονατιστοί, σκύβουμε εμπρός καλύπτοντας το κεφάλι μας & τον αυχένα με τα χέρια μας.   

ε).   Εάν βρίσκεστε σε αναπηρική καρέκλα, μην προσπαθήσετε να σηκωθείτε. Μετακινηθείτε σε σημείο που μπορείτε να προφυλαχθείτε εφόσον αυτό είναι δυνατό. Ασφαλίστε τους τροχούς και προστατέψετε το κεφάλι με τα χέρια σας.

στ). Εάν βρίσκεστε στην κουζίνα, φύγετε μακριά από το ψυγείο, το φούρνο και τα ντουλάπια που βρίσκονται ψηλά.

 ζ).  Βιβλιοθήκες και ντουλάπια κουζίνας ή οτιδήποτε άλλο είναι κρεμαστό, αυτά τα στερεώνουμε πολύ καλά στον τοίχο.

 η).   Κατά την διάρκεια του σεισμού δεν μετακινούμεθα προς το μπαλκόνι και αποφεύγουμε να είμαστε κοντά σε τζαμαρίες.

 θ).  Μην προσπαθήσετε να απομακρυνθείτε από το σπίτι, κατά την διάρκεια ενός σεισμού. Παραμείνετε στον χώρο και προετοιμαστείτε για τυχόν μετασεισμικές ακολουθίες. Ένα καλό σημείο είναι ο διάδρομος του σπιτιού, εάν υπάρχει.

 ι).   Κάνουμε έναν σύντομο έλεγχο, για τυχόν ατομικούς τραυματισμούς ή τραυματισμένους και απομακρυνόμαστε από την οικία μας, χωρίς να χρησιμοποιούμε τον ανελκυστήρα, εφόσον είμαστε σε όροφο.

 κ).  Δεν μετακινούμε τους βαριά τραυματισμένους.

 λ).  Κλείνουμε εφόσον είναι εφικτό τις παροχές ηλεκτρικού ρεύματος και φυσικού αερίου.

μ).   Καταφεύγουμε σε ασφαλή ανοικτό χώρο και δεν επανερχόμαστε στο κτίριο, πολύ δε περισσότερο όταν έχουμε διαπιστώσει ότι υπάρχουν βλάβες όπως,  ρωγμές, κομμένα καλώδια, διαρροή υγραερίου ή φυσικού αερίου.

ν).    Εάν είμαστε εγκλωβισμένοι, ποτέ δεν ανάβουμε αναπτήρα ή κερί. Μόνο φακό. Ενδεχομένως να υπάρχει διαρροή φυσικού αερίου ή υγραερίου.

ξ).    Έχουμε φροντίσει να υπάρχει εξοπλισμένο κουτί φαρμακείου πρώτων βοηθειών, με τα απαραίτητα υλικά σε περίπτωση ανάγκης ήτοι:

*Αντιβιοτική αλοιφή.  *Ασπιρίνες –Παυσίπονα. *Φάρμακο για διάρροιες. *Κολλύριο για τα μάτια. *Σπρέι απολύμανσης του δέρματος. *Φυσιολογικός ορός. *Φάρμακα που μας έχουν συνταγογραφηθεί και αφορούν την υγεία μας. *Επιδέσμους. *Χειρουργικά γάντια και μάσκα * Γάζες διάφορες. *Μπατονέτες από βαμβάκι. *Σπρέι εντόμων. *Μπεταντίν. * Οξυζενέ. *Λευκοπλάστ.*Τραυμαπλάστ. *Τυχόν νάρθηκες χειρός και αυχένα*Μάσκα προσώπου*Οξύμετρο.

ο).   Έχουμε φροντίσει στην αποθήκευση εμφιαλωμένου νερού, το οποίο ελέγχουμε κυρίως ανά εξάμηνο για την λήξη του. Το ίδιο μπορούμε να προμηθευτούμε ξηρά τροφή ή κονσερβοποιημένη και την οποία ελέγχουμε ως προς την λήξης της. Το ίδιο μεριμνούμε και τα κατοικίδια ζώα μας. Η τροφές ελέγχονται ανά εξάμηνο ή όταν προβαίνουμε στην ετήσια αλλαγή ώρας, κατά περίπτωση χρόνου λήξης αυτών.

π).    Επίσης έχουμε αποθηκεύσει σε συγκεκριμένο χώρο ορισμένα χρηστικά εργαλεία: Βαριοπούλα.- Πένσα. -Δύο κατσαβίδια , σταυρωτό , ίσιο.- Ανοιχτήρι συσκευασιών. -Φακό και εφεδρικές μπαταρίες.- Σχοινί . –Υπνόσακο- Εφεδρικές κάλτσες & ρουχισμό. -Και φυσικά το κινητό μας τηλέφωνο και ένα μικρό τρανζίστορ. Γυαλιά εργασίας.

Μάλιστα σε αρκετές περιπτώσεις και εφόσον αυτό είναι εφικτό, ακόμα και κράνος.

     *Κάτι που πρέπει να επισημανθεί είναι η ψυχολογική προετοιμασία & υποστήριξη (κυρίως των παιδιών). Μιλήστε στα παιδιά σας. Αγκαλιάστε τα & ενημερώστε τα. Καλό είναι να γνωρίζουν. Να τα ενθαρρύνετε ότι είναι ασφαλή. Εάν θέλουν να κλάψουν αφήστε τα να κλάψουν. Μοιραστείτε τα συναισθήματα μαζί τους, ενημερώστε την εκπαιδευτική κοινότητα, εάν αντιμετωπίζουν πρόβλημα επανένταξης. Συνεργαστείτε ή αφήστε να συνεργαστούν μαζί σας.*

      Αυτή η διαδικασία ονομάζεται ** Οικογενειακός Προγραμματισμός- Σχεδιασμός**

και οφείλουν να τον γνωρίζουν όλοι μέσα στην οικογένεια, όπως και  το σημείο συνάντησης εκτός σπιτιού, σε περίπτωση που έχουν χωριστεί.

ΟΤΑΝ ΒΡΕΘΟΥΜΕ ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΟ ΧΩΡΟ

*Απομακρυνόμαστε από κτίρια, εκκλησίες κλπ. διότι υπάρχει κίνδυνος από τυχόν πτώσεις διαφόρων υλικών. Επίσης  απομακρυνόμαστε από κολώνες παροχής  ρεύματος.

*Δεν πλησιάζουμε κοντά σε δέντρα που είναι επικίνδυνα.

*Εάν έχουμε μαζί μας τσάντα ή χαρτοφύλακα, μπορούμε να προστατέψουμε το κεφάλι μας.

ΟΤΑΝ ΒΡΕΘΕΙΤΕ ΣΕ ΑΝΟΙΚΤΟ ΧΩΡΟ ΠΟΥ ΤΟΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ Η ΤΟΠ. ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗ

*Ακολουθείτε  τις οδηγίες που σας δίνει η Δημοτική, η Κοινοτική ή η Περιφερειακή αρχή *

( Σύμφωνα με το σχέδιο « Ξενοκράτης » που προβλέπεται & εφαρμόζει η ίδια )

                      

Αν είστε σε χώρο ψυχαγωγίας, εμπορικό κέντρο ή μεγάλο κατάστημα:

• Διατηρείστε την ψυχραιμία σας & τηρήστε αυτά τα μέτρα ασφάλειας , όπως και στο σπίτι σας.

• Μείνετε στο χώρο μέχρι να τελειώσει η δόνηση. Κάντε εκτίμηση του συμβάντος & πράξτε συνετά.

• Μην παρασυρθείτε από το πανικόβλητο πλήθος που κινείται άτακτα προς τις εξόδους γιατί κινδυνεύετε να  ποδοπατηθείτε. Αποφεύγουμε τα εσωτερικά αίθρια σημεία (στυλ εσωτερικού μπαλκονιού)  σε εμπορικά κέντρα. 

Αν βρίσκεστε μέσα στο αυτοκίνητο

• Καταφύγετε σε ανοιχτό χώρο και σταματήστε με προσοχή το αυτοκίνητο ώστε να μην εμποδίζει την κυκλοφορία.
• Αποφύγετε να περάσετε από σήραγγες, γέφυρες ή υπέργειες διαβάσεις.

Διαλέξτε ασφαλές σημείο. Εάν πρόκειται για σημείο υπαίθρου, αποφεύγουμε τη στάθμευση κοντά σε πλαγιές λόφων ή βουνών ή ρεμάτων – χειμάρρων -ποταμών κλπ. Σε Εθνικό δίκτυο εάν είναι ανάγκη σταθμεύουμε δεξιά με αναμμένα τα αλάρμ και τρίγωνο ασφαλείας και περνάμε για λόγους ασφαλείας από την εσωτερική πλευρά της στάθμευσης κοντά στην μπάρα ασφαλείας εάν αυτή υπάρχει.   

Όταν βγαίνουμε από το σπίτι ή είμαστε έξω, μετά το πέρας του σεισμού ψάχνουμε ελεύθερους υπαίθριους χώρους, όχι δρόμους με πολυκατοικίες και να μην έχουν καλώδια !                   

Δεν ξεχνούμε τα κατοικίδια Ζώα μας !!!

Σχέδιο Μνημονίου Ενεργειών για τη Διαχείριση του Σεισμικού Κινδύνου σε Σχολική Μονάδα

                                            

Στο Σχέδιο του Μνημονίου Ενεργειών του ΟΑΣΠ  αλλά και με προσωπικές εκτιμήσεις και επισημάνσεις ως εκπαιδευμένο Μέλος της Πολιτικής Προστασίας

Βάσει λοιπόν του Σχεδίου για την Διαχείριση του Σεισμικού Κινδύνου σε Σχολικές Μονάδες, ο ΟΑΣΠ έχει κατευθυνθεί στην εκπόνηση ενός Σχεδιασμού Έκτατης Ανάγκης, που αφορά :

1. Σύνταξη Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης για Σεισμό

     α). την σύνταξη του σχεδίου και την επικαιροποίηση αυτού ή του ήδη υπάρχοντος.

     β). την ετοιμότητα και την διοργάνωση ασκήσεων για σεισμό.

     γ). την εκπαιδευτικών, μαθητών, γονέων & κηδεμόνων.

2.  Ενέργειες πρίν τον Σεισμό

     α). Γενικά στοιχεία

     β). Ανάθεση Αρμοδιοτήτων στο προσωπικό του σχολείου.

     γ). Συμμετοχή μαθητών.

     δ). Επισήμανση & Άρση Επικινδυνοτήτων.

3.  Ενέργειες μετά το τέλος του Σεισμού

4.  Διοργάνωση Ασκήσεων Ετοιμότητας

5.  Εκκένωση κτιρίου

Ο Διευθυντής/ντρια του σχολείου είναι υπεύθυνος/η για την κατάρτιση της Ομάδας Έκτατης Ανάγκης. Ορίζει υπεύθυνους αυτής τον Υποδιευθυντή/ντρια. Φροντίζει να υπάρχει φαρμακείο πλήρως εξοπλισμένο και παράλληλα εκπαιδευμένη ομάδα παροχής Πρώτων Βοηθειών. Επίσης και Ομάδα Πυρασφάλειας.                                                      Σε κάθε όροφο υπάρχει επικεφαλής ομάδας ορόφου.                    .

Μετά τον σεισμό όλο το προσωπικό θεωρείται και είναι  Ομάδα Πυρασφάλειας.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝΤΗΝ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΩΝ  ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΩΝ                                                                 ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

1). Όλα ανεξαιρέτως τα έπιπλα, οθόνες, βαριά αντικείμενα , πίνακες  κλπ , πρέπει να είναι στερεωμένα καλά.

2). Συσκευές οροφής επίσης πρέπει να είναι πολύ καλά στερεωμένες και εάν είναι δυνατόν από κάτω να μην ευρίσκονται μαθητές.

3). Οι μαθητές θα πρέπει να γνωρίζουν την οδό διαφυγής και τον χώρο συγκέντρωσης & καταφυγής.

4). Οι διάδρομοι  καθώς και οι κλίμακες, πρέπει να είναι ελεύθεροι για ασφαλή διέλευση.

5). Οι κλίμακες απαραίτητα πρέπει να έχουν αντιολισθητικές λωρίδες και οι τοίχοι κουπαστές.

6). Απαραίτητα πρέπει να υπάρχει μέριμνα διαφυγής και για ΑμεΑ είτε υπάρχουν , είτε δεν υπάρχουν στο σχολείο.

Καλό είναι να ευρίσκονται στον ισόγειο χώρο του σχολείου.

  

ΤΙ ΚΑΝΟΥΜΕ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΤΟΥ ΣΕΙΣΜΟΥ

Κατά την ώρα του σεισμού οι μαθητές μπορούν να καλυφθούν αμέσως κάτω από τα θρανία, όπου με το χέρι τους κρατούν το ένα πόδι του τραπεζιού, ώστε να μη μετακινείται αυτό.

Επίσης κατά την ώρα του σεισμού μπορούν να προφυλαχτούν (π.χ. διάδρομο, τουαλέτα), σύμφωνα με την οδηγία: «Μένω στον χώρο που βρίσκομαι, Σκύβω, Καλύπτομαι, Κρατιέμαι», εκτός αίθουσα διδασκαλίας εάν βρίσκεσαι δηλαδή στον χώρο που δεν υπάρχει γερό, ξύλινο τραπέζι ή γραφείο για να καλυφθείς, γονάτισε (εάν αυτό είναι δυνατόν) μακριά από επικινδυνότητες και κάλυψε το κεφάλι και τον αυχένα με τα χέρια σου.

Παράμεινε προφυλαγμένος για όσα δευτερόλεπτα διαρκεί ο σεισμός.

Παράμεινε στον προαύλιο χώρο, μακριά από τις όψεις του κτιρίου ή άλλα επικίνδυνα σημεία, εάν βρίσκεσαι στο προαύλιο κατά τη διάρκεια της σεισμικής δόνησης.

ΕΚΚΕΝΩΣΗ  ΚΤΙΡΙΟΥ

Ο Σχεδιασμός Εκκένωσης μιας σχολικής μονάδας  σε περίπτωση που υπάρχουν όροφοι στο σχολικό συγκρότημα ακολουθείται η εξής διαδικασία:

α), Αναγράφεται  ο ισόγειος χώρος , καθώς  οι όροφοι και  οι αίθουσες αυτών.

β). Προγραμματισμός Εκκένωσης κατά σειρά προτεραιότητας.

Σε πρώτη φάση εκκενώνεται ο ισόγειος χώρος με ακόλουθη σειρά: Αίθουσα 1, 2, 3, 4 και εν συνεχεία με τον ίδιο τρόπο οι όροφοι άνωθεν του ισογείου.

Γνωρίζουμε πόσοι μαθητές & εκπαιδευτικοί υπάρχουν σε κάθε αίθουσα & σε κάθε όροφο. Οι μαθητές οδηγούνται υποχρεωτικά σε χώρους Καταφυγής, για ασφάλεια και λήψη παρουσιών.